Mannen die leven met hiv en die seks hebben met mannen (MSM) zijn de belangrijkste risicogroep voor anuskanker. De afwijkingen in het weefsel worden over het algemeen veroorzaakt door het Humaan Papilloma Virus (HPV): een seksueel overdraagbaar virus.
Algemeen wordt verondersteld dat screening op en behandeling van Anale Intraepitheliale Neoplasie (AIN), voor een gedeelte van de mensen die leven met hiv, het ontstaan van anuskanker kan voorkomen. genoemd. De behandeling is afhankelijk van het stadium AIN, waarbij cijfers de ernst van de afwijking aangeven. Om de kans op vroege ontdekking te vergroten, krijgen MSM hiv-patiënten een uitnodiging voor het HRA-spreekuur.
HRA of AIN screening
AIN staat voor: Anale Intraepitheliale Neoplasie. Dit betekent dat er sprake is van een voorstadium van anuskanker. Tijdens AIN screening, screenen we op voorstadia van anuskanker. Dit wordt gedaan met behulp van High Resolution Anoscopie (HRA), een combinatie van proctoscopie en colposcopie, waarbij met een camera die zeer gedetailleerde beelden maakt van de slijmvliezen van het rectum, het anale kanaal en de peri-anale regio geïnspecteerd worden. Hierbij kunnen afwijkingen geconstateerd worden. Van deze afwijkingen worden tijdens het onderzoek biopten genomen, die door de patholoog anatoom beoordeeld worden. De uitslag hiervan wordt gegradeerd in: geen afwijking, AIN 1, AIN 2 en AIN 3, respectievelijk mild, matige of ernstige dysplasie.
Als er geen afwijking te vinden is, wordt iemand na twee jaar opnieuw gescreend. Bij AIN 1 wordt iemand na een jaar weer opgeroepen om te kijken of er progressie plaatsvindt naar AIN 2 of 3 of dat het immuunsysteem zelf de AIN 1 heeft opgeruimd. Constateert de patholoog een AIN 2 of 3 dan wordt de patiënt behandeld. De standaardbehandeling is op dit moment elektrocoagulatie waarbij de afwijkingen lokaal worden weggebrand.
Algemeen wordt verondersteld dat screening op en behandeling van AIN het ontstaan van anuscarcinoom bij een gedeelte van de patiënten kan voorkomen.
Risicogroepen
In de algehele bevolking ligt het aantal nieuwe patiënten met anuscarcinoom tussen de 1 en de 2 per 100.000 personen per jaar. Mannen die leven met hiv en die die seks hebben met mannen (MSM) zijn de belangrijkste risicogroep voor anuscarcinoom, met een incidentie van 128-144 per 100.000 persoon/jaar. Ook hiv negatieve MSM hebben een verhoogd risico. De meerderheid van hiv positieve MSM heeft AIN, waarvan meer dan de helft AIN 2 en 3.
Anuscarcinomen gaan uit van de perianale huid of het anale kanaal. De meeste anuscarcinomen zijn plaveiselcelcarcinomen. De afwijkingen in het weefsel worden over het algemeen veroorzaakt door het Humaan Papilloma Virus (HPV), een seksueel overdraagbaar virus met zo’n 150 varianten. Ongeveer 15 ervan zijn in staat kanker te veroorzaken, waarbij 16 en 18 vooral betrokken lijken bij het ontstaan van anuskanker. Deze geven vooral bij mensen met een hiv infectie, een verhoogd risico op anuskanker. Dit komt waarschijnlijk doordat de afweer is aangetast, ook lokaal in de darm.
Ook patiënten met een chronische anorectale aandoeningen (bijv. een fistel, condylomata accuminata, proctitis) lopen een verhoogd risico.
HRA spreekuur in Medisch Centrum Jan van Goyen
Het spreekuur voor screening op AIN vindt plaats op de poli Proctologie en wordt uitgevoerd door verpleegkundig consulent hiv Marc van Wijk onder supervisie van dr. Steve de Castro (proctoloog).
Meer informatie
Wilt u meer weten over anuskanker, kijk dan ook op de website van www.kanker.nl of ga naar onze folders:
Controle op AIN
Behandeling van AIN
