Diabetes mellitus, ook wel suikerziekte genoemd, is een chronische stofwisselingsziekte. Bij diabetes zit er te veel suiker in het bloed, en het lichaam kan de bloedsuikerspiegel niet meer zelf op peil houden. Er zijn meerdere typen diabetes: zwangerschapsdiabetes, diabetes ontstaan door medicatiegebruik, een operatie of transplantatie maar de meest voorkomende zijn diabetes type 1 en type 2. In beide gevallen is de bloedsuikerspiegel te hoog, maar de types ontwikkelen zich op verschillende manieren.
Ongeveer 90% van de mensen met diabetes heeft diabetes type 2. Bij mensen met diabetes type 2 maakt het lichaam te weinig insuline aan en/of er is sprake van insulineongevoeligheid, doordat er in de weefsels een zekere ongevoeligheid tegen de werking van insuline bestaat (insulineresistentie). Type 2 komt vaak voor bij mensen met overgewicht, onder wie ook steeds vaker jonge kinderen en jongeren. De oorzaken van diabetes type 2 zijn:
- Erfelijke aanleg
- Ernstig overgewicht
- Ongunstige vetverdeling
- Gebrek aan lichamelijke activiteit
- Roken
- Voedingsfactoren
De toename van het aantal mensen met diabetes type 2 wordt vooral veroorzaakt door een minder actief leefpatroon en ongunstige eetgewoonten waardoor overgewicht ontstaat.
Symptomen diabetes type 2
De symptomen bij het ontstaan van diabetes type 2 zijn:
- Vermoeidheid
- Droge mond
- Wazig zien
- Infecties
- Veel dorst
- Veel plassen
- Blaasontstekingen of schimmelinfecties
Diabetes type 2 komt vaker voor dan type 1 maar heeft ook invloed op het dagelijks leven.
Diagnose
Meestal wordt de diagnose vastgesteld door de huisarts. Met een bloeddruppel- en/of laboratoriumonderzoek kan de huisarts vaststellen of uw bloedglucose verhoogd is. Een verhoogde bloedsuiker kan echter ook bij toeval ontdekt worden. Wanneer blijkt dat u diabetes type 2 heeft, zal de huisarts zelf de behandeling starten.
De behandeling van diabetes type 2
Wanneer u diabetes type 2 heeft, krijgt u meestal eerst een leefstijladvies: gezond eten, meer bewegen en afvallen bijvoorbeeld. Kennis van gezonde voeding is hierbij essentieel, een diëtist kan u ondersteunen. Heeft dit onvoldoende resultaat, dan start u met tabletten om de bloedglucosewaarde te verlagen. Het kan zijn dat de bloedglucosewaarden toch te hoog blijven. In dat geval adviseert de huisarts u om te gaan starten met insuline of een ander medicijn. Mogelijk wordt u dan doorverwezen wordt naar de internist en diabetes verpleegkundige.
Afspraken
Bij het eerste bezoek wordt u door de internist of diabetesverpleegkundige gezien en vindt mogelijk lichamelijk onderzoek plaats. Ook wordt er uitgebreid gevraagd naar uw voorgeschiedenis en uw klachten, en zal er bloedonderzoek plaatsvinden. De resultaten worden beoordeeld, dit kan binnen enkele weken gebeuren. Indien er geen indicatie is om bij de afdeling Interne Geneeskunde onder behandeling te blijven, kunnen wij u terugverwijzen naar de huisarts.
Als wordt besloten tot behandeling met insuline, vinden de vervolgconsulten in overleg 1 keer in de 3 maanden plaats. De ene keer ziet u de internist, de andere keer de diabetesverpleegkundige. Voorafgaand aan deze afspraken wordt uw bloed afgenomen. De uitslag daarvan wordt besproken. Verder wordt de bloeddruk gemeten en eventueel de uitslagen van de glucosemeter/sensor bekeken. Als alles goed gaat, krijgt u weer een afspraak voor over 3 maanden. Als het niet zo goed gaat, omdat u bijvoorbeeld hypo’s heeft of de bloedsuikers juist te hoog zijn, is het mogelijk dat we u eerder terug willen zien. We kijken dan samen hoe we de glucoseregulatie kunnen verbeteren. Soms kan dat met kleine dieetaanpassingen, soms moet de medicatie/insuline aangepast worden.
Jaarcontrole
Een keer per jaar, in de maand waarin u jarig bent, is de controle uitgebreider. Uw voeten worden gecontroleerd op afwijkingen, uw bloed en urine worden verder nagekeken en op indicatie maken wij een afspraak met de oogarts. U kunt hiervoor terecht bij de oogarts van Medisch Centrum Jan van Goyen. Ook vragen wij u om een vragenlijst in te vullen.
Het diabetesteam
De behandeling draait om u. Bij diabetes is een goed contact tussen ons diabetesteam en u van groot belang. We streven naar de begeleiding door dezelfde arts/verpleegkundig specialist maar er kunnen zich situaties voor doen waardoor u door een van de andere collega’s begeleid wordt.
Met wie krijgt u te maken?
De internist
De internist behandelt de medische kant van de diabetes en doet o.a. een uitgebreid lichamelijk onderzoek. Naar aanleiding van de onderzoeksresultaten stelt de internist een behandeling voor. De internist verwijst door naar de diabetesverpleegkundige en eventueel andere deskundigen.
De verpleegkundig specialist
De verpleegkundig specialist is een zelfstandig behandelaar met een zelfstandige bevoegdheid. Zij biedt een integrale behandeling aan patiënten en zorgt voor continuïteit en kwaliteit van de behandeling. De behandeling omvat zowel geneeskundige als verpleegkundige interventies. De verpleegkundig specialist werkt vanuit een holistisch perspectief. Dat betekent dat zij zich richt op de ziekte en op het ziek zijn, waarbij u als patiënt centraal staat.
De diabetesverpleegkundigen
De diabetesverpleegkundige begeleidt u in alle zaken die rond uw diabetes spelen. Zo moet u bijvoorbeeld plotseling nadenken bij allerlei zaken die voorheen automatisch gingen. Wat en wanneer zal ik eten? Wat is het effect van deze wandeling op mijn bloedsuiker? De diabetesverpleegkundige leert u zelf uw bloedglucose te controleren en uw insuline te spuiten. Ze is gespecialiseerd in insulinepomptherapie en heeft ervaring met sensoren. Uiteindelijk kijkt zij samen met u hoe u zoveel mogelijk zelf uw diabetes kunt regelen. Ook is het mogelijk om gedurende een bepaalde periode de bloedglucoses op afstand te evalueren om snel tot een betere instelling te komen.
Jongvolwassenen
De diabetesverpleegkundige heeft tevens veel kennis op het gebied van adolescenten en jong volwassenen met type 1 diabetes. Dus ben je net 18 en toe aan een overstap van de kinderarts naar de internist, kom dan gewoon eens kennismaken, om te zien of het klikt.
Complicaties
De voornaamste reden om de bloedglucose zo goed mogelijk te houden, is het voorkomen van complicaties. Als u al langere tijd diabetes heeft, en de suikers niet goed zijn ingesteld, kunnen verschillende organen minder goed gaan werken:
Hart en bloedvaten
U loopt op den duur een grotere kans op een hartinfarct of een beroerte. Ook de vaten in de benen kunnen problemen geven, zoals etalagebenen of slecht helende wonden aan de voeten.
Ogen
De kleine bloedvaatjes in het netvlies kunnen beschadigd raken. Als dit niet wordt behandeld door de oogarts, kan het in het uiterste geval tot blindheid leiden.
Nieren
De nieren kunnen minder goed gaan werken. Hier merkt u in het begin niets van. Het risico op nierschade is groter als u al jaren diabetes heeft en niet goed ingesteld bent. Daarom zijn de controles zo belangrijk.
Erectiestoornissen/libidoverlies
De kans is groter dat u (eerder) te maken krijgt met erectiestoornissen of libidoverlies. Dit kan een lichamelijke en/of een psychische oorzaak hebben.
Gewrichtsproblemen
U kunt gewrichtsproblemen krijgen, zoals bewegings beperkingen LJM (limited joint mobility syndroom) of triggerfinger.
