Snurken is een groot probleem. Vooral wanneer er ook sprake is van apneu: een pauze van de ademhaling van meer dan 10 seconden. De kwaliteit van de slaap is erg slecht; het lukt eigenlijk niet of nauwelijks om diep genoeg te slapen, de slaapapneupatiënt wordt niet uitgerust wakker en heeft overdag veel last van slaperigheid. Dit betekent niet zo maar moe zijn, maar ook ongewild in slaap vallen tijdens een gesprek, het lezen van een krant en soms zelfs bij activiteiten als autorijden. Dit kan leiden tot gevaarlijke situaties, niet alleen voor de patiënt zelf, maar ook voor anderen!
Hoe ontstaat slaapapneu?
KNO-arts Madeline Raveloot: “Bij een klein deel van de snurkende mensen is de keelholte zo nauw dat de tong, het zachte gehemelte met de huig en/of de keelwand af en toe helemaal tegen elkaar aan gezogen worden, waardoor een totale afsluiting van de luchtweg ontstaat: er is een ademstilstand die wel dertig seconden of langer kan duren.”
Hoe worden slaapapneupatiënten bij Medisch Centrum Jan van Goyen geholpen?
“We hebben een patiëntvriendelijke manier opgezet om patiënten met verdenking van slaap- en snurkproblemen te onderzoeken. Wanneer dit het geval is moet er een nachtelijke slaapregistratie worden gedaan om te meten wat er gebeurt als een patiënt slaapt. Patiënten worden beplakt met diverse elektrodes en sensoren, waarmee wij tijdens het slapen kunnen registeren wat er gebeurt met de ademhaling, hersenactiviteit en het zuurstofgehalte. In veel klinieken is vaak sprake van een flinke wachttijd. Daarnaast moeten patiënten in het ziekenhuis blijven slapen. Bij Medisch Centrum Jan van Goyen vinden de slaapregistratie thuis plaats met de daarbij behorende apparatuur. Zo hoeven patiënten niet de straat op met allemaal opgeplakte elektrodes op het hoofd en kunnen zij thuis in hun eigen bed slapen. Heel patiëntvriendelijk, efficiënt én uniek in Amsterdam.”
Zijn er veel mensen die last hebben van slaap- en snurkproblemen?
“Het is vooral een heel actueel probleem. Vroeger kon het wel acht jaar duren voordat iemand met slaap- en snurkproblemen goed werd gediagnosticeerd. Het werd vaak gekoppeld aan bijvoorbeeld een depressie of een burn-out, waardoor de echte oorzaak over het hoofd werd gezien. Tegenwoordig is men zich daar veel meer van bewust. Dat is een goede zaak, want het kan ernstige gevolgen hebben als je het niet behandelt.”
Zoals?
“Mensen lopen bijvoorbeeld meer risico op hart- en vaatziekten en vroegtijdige dementie. En het kan zorgen voor concentratieverlies met alle gevolgen van dien. Zo kan het voorkomen dat er ongevallen plaatsvinden op het werk of in de auto. ”
Hoe ontdek je dat je last hebt van slaapapneu?
“Het is mogelijk dat je regelmatig wakker schrikt. Ook kan het zijn dat je ’s ochtends veel last krijgt van hoofdpijn of het gevoel hebt dat je batterij niet is opgeladen. Vaak is het echter je omgeving die merkt dat je vreselijk snurkt en dat je af en toe stopt met ademhalen.”
Wat valt eraan te doen?
“Dat is lastig te zeggen, want het hangt onder andere van de ernst van de slaap- en snurkproblemen af, bevindingen bij lichamelijk onderzoek en voorkeur patiënt. Je begint – indien van toepassing – met de risicofactoren aan te pakken zoals roken, alcohol, gewicht, rugligging en het gebruik van slaapmedicijnen. Daarnaast hebben we verschillende behandelopties. Het meest effectief is een masker die tijdens het slapen de hogere bovenste luchtweg open blaast. Sommige patiënten kunnen dit echter moeilijk verdragen. Daar zijn gelukkig alternatieven voor, zoals een bitje dat de onderkaak meer naar voren trekt, waarmee meer ruimte achter de tong en bij de strottenklep ontstaat. Ook is er een apparaat dat er door vibraties voor zorgt dat de patiënt niet meer op de rug gaat liggen. Dat kan de problemen ook verhelpen. Een operatie in het hoofdhalsgebied is ook nog een mogelijkheid.”
Zijn dit zware ingrepen?
“Dat hangt af van de ernst van de slaapapneu en waar de ademstops veroorzaakt worden in de hogere bovenste luchtweg. Zo kunnen we alleen de keelamandelen weghalen, maar in sommige gevallen kiezen we voor een grotere operatie in de nek, waarbij we met een pacemaker proberen de tong naar voren te stimuleren tijdens de slaap.”
Meer weten over de aandoeningen, diagnostiek en behandeling van slaapapneu? Lees het hier.
